Inhoud

• Wat is jicht?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Jicht

Wat is jicht?

Jicht is een pijnlijke ontsteking in een gewricht veroorzaakt door urinezuurkristallen. Het geneest meestal binnen een tot drie weken, maar kan na verloop van tijd weer terugkomen.

Een gewricht is het ‘scharnier’ tussen twee botten. Het gladde kraakbeenoppervlak zorgt ervoor dat de botuiteinden gemakkelijk over elkaar heen glijden. Gewrichtsvloeistof ‘smeert’ het gewricht zodat het soepel beweegt. Om het gewricht heen zit een gewrichtskapsel. Het kraakbeen, bot of gewrichtskapsel kan geïrriteerd raken en klachten geven zoals pijn en stijfheid of minder goed kunnen bewegen. Is het gewricht ook dik, warm of rood, dan is er een ontsteking.

Een jichtaanval ontstaat doordat er urinezuurkristallen in een gewricht gaan zitten. De kristallen veroorzaken een ontsteking in het gewricht.
Jicht en een hoog urinezuurgehalte in uw bloed hebben met elkaar te maken. Toch krijgt maar 1 op de 10 mensen met een verhoogd urinezuurgehalte in het bloed jicht. Het is ook niet bekend waardoor iemand een verhoogd urinezuurgehalte in zijn bloed heeft.

In sommige families komt jicht vaker voor.

Bij mannen van middelbare leeftijd komt jicht vaker voor.

• 50% van de mensen met jicht heeft ook hoge bloeddruk.
• 30% van de mensen met jicht heeft ook hart- en vaatziekten (zoals hartfalen, een hartinfarct of een beroerte).
• 20% van de mensen met jicht heeft nieren die iets minder goed werken.

Voeding, alcohol en medicijnen tegen hoge bloeddruk (plaspillen) lijken geen rol te spelen bij jicht. Vroeger dacht men dat jicht kwam door het drinken van alcohol of frisdrank. Of door het eten van voeding met veel purine erin, zoals zwezerik, nieren, vis, wild en gevogelte. In onderzoeken is hiervoor te weinig bewijs gevonden. 

Kan ik er zelf iets tegen doen?

• Bij jicht aan voet, enkel of knie kan het prettig zijn je been hoog te leggen, bijvoorbeeld dwars op de bank.
• Als het gewricht warm aanvoelt, kan koelen prettig zijn. Leg er een natte theedoek of wat ijs tegenaan (niet langer dan 10 minuten per keer). Wikkel het ijs in de theedoek zodat je huid niet bevriest. Of gebruik een ‘coldpack’. Die koop je bij de drogist.
• Wees niet bang om te bewegen. Bewegen is niet gevaarlijk, ook als het gewricht ontstoken is. 
• Wordt de pijn minder hevig, dan is het goed om langzaam meer te gaan bewegen. Zo zorg je dat je spieren niet stijf worden. 
• Speciale dieet-adviezen zijn er niet voor jicht. Vroeger dacht men dat jicht kwam door het drinken van alcohol en frisdrank. Of door eten waar veel purine in zit, zoals vlees en vis. In onderzoek is hiervoor te weinig bewijs gevonden.
• Merk je dat je klachten misschien toch met bepaald eten of drinken te maken hebben? Dan kun je proberen of het helpt als je dit eten of drinken niet meer neemt. Let er wel op dat je gezond blijft eten.

 

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Neem contact op met uw huisarts als u voor het eerst verschijnselen krijgt die op jicht lijken.

Maak een afspraak op de huisartspraktijk als de klachten met bovengenoemde medicijnen onvoldoende verminderen.

Neem direct contact op met de huisartspraktijk als een gewricht pijnlijk, dik en warm is en u zich ziek gaat voelen en/of als u koorts krijgt.

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Ontstekingsremmende pijnstillers 
Ontstekingsremmende pijnstillers, ook wel NSAID`s genoemd. Deze middelen werken pijnstillend en ontstekingsremmend. Hierdoor verminderen de roodheid, zwelling en pijn in en rond de gewrichten. Voorbeelden zijn diclofenac, etoricoxib, ibuprofen, indometacine, ketoprofen, meloxicam, nabumeton en naproxen.

Colchicine
Colchicine vermindert de ontstekingsreactie in het gewricht. Het wordt gebruikt bij een aanval van jicht.

Allopurinol
Allopurinol verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed door de productie van urinezuur in het lichaam te remmen. Hierdoor neemt de kans op jichtaanvallen af. Allopurinol wordt gebruikt om het aantal jichtaanvallen te verminderen bij mensen die regelmatig jichtaanvallen hebben. Het werkt niet tegen een acute jichtaanval.

Benzbromaron
Benzbromaron verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed door de uitscheiding met de urine te verhogen. Hierdoor neem de kans op jichtaanvallen af. Benzbromaron wordt gebruikt om het aantal jichtaanvallen te verminderen bij mensen die regelmatig jichtaanvallen hebben. Het werkt niet tegen een acute jichtaanval. Benzbromaron wordt alleen voorgeschreven als u allopurinol niet verdraagt.

Febuxostat
Febuxostat verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed door de aanmaak van urinezuur in het lichaam te verminderen. Hierdoor neem de kans op jichtaanvallen af. Febuxostat wordt gebruikt om het aantal jichtaanvallen te verminderen bij mensen die regelmatig jichtaanvallen hebben. Het werkt niet tegen een acute jichtaanval. Febuxostat wordt alleen voorgeschreven als u allopurinol niet verdraagt.

Bijnierschorshormonen 
Bijnierschorshormonen worden ook wel corticosteroïden genoemd. Ze worden soms kortdurend toegepast bij een aanval van jicht als andere medicijnen niet voldoende werken of niet gebruikt kunnen worden. Ze werken ontstekingsremmend. Voorbeelden zijn prednisolon en triamcinolon (-acetonide).